Stronę tą wyświetlono już: 26926 razy
Definicja kąta płaskiego
Kątem płaskim nazywa się zbiór płaszczyzn jednej z dwóch części zawartych na i pomiędzy dwiema półprostymi k i m charakteryzującymi się wspólnym początkiem. Półproste k, m nazywane są ramionami kąta.
W przestrzeni 2W powyższa definicja kąta zamienia się z płaszczyzn do półprostych zawartych pomiędzy jedną z dwóch części wraz z półprostymi k i m.
Miara kąta płaskiego
Na rysunku 1 oznaczenie α jest miarą kata. Umownie do oznaczania kątów używa się małych liter alfabetu greckiego. Spis nazw i symboli poszczególnych liter można zobaczyć na stronie Dodatki tabelaryczne → Alfabet grecki.
Miarą kąta są stopnie kątowe ° oraz radiany. W stopniach kątowych kąt pełny wynosi 360°, natomiast w radianach 2·π. Przelicznikiem z radianów na stopnie jest więc następujący wzór:
Wzór odwrotny, przeliczający z stopni na radiany otrzymuje się po przekształceniu wzoru [1] do postaci następującej:
Klasyfikacja kątów płaskich
Stosuje się podział kątów płaskich ze względu na ich miarę:
1) kąty ostre - to kąty o mierze mniejszej niż 90° lub [rad];
2) kąty proste - to kąty o mierze równej 90° lub [rad];
3) kąty rozwarte - to kąty o mierze większej od 90° lub [rad] oraz mniejszej lub równej 180° lub π [rad];
4) kąty wypukłe - to kąty o mierze mniejszej lub równej 180° lub π [rad] oraz równej 360° lub 2·π [rad];
5) kąty wklęsłe - to kąty o mierze większej od 180° lub π [rad] a zarazem mniejszej od 360° [rad] lub 2·π [rad]
Wyznaczanie siecznej kąta za pomocą linijki i cyrkla
Sieczna kąta jest to taka półprosta, która dany kąt α dzieli na dwa przystające (takie same) kąty.
Na rysunku 2 widoczna jest konstrukcja siecznej kąta płaskiego, gdzie półprosta n została wyznaczona poprzez wyznaczenie punktów przecięcia się łuku o dowolnym promieniu r zakreślonego z punktu A z półprostymi m oraz k. Z w ten sposób uzyskanych punktów B i C tą samą rozwartością cyrkla zakreślić łuki, których punkt przecięcia D wyznacza przejście półprostej n będącej sieczną danego kąta.
Wyznaczania znanych wartości kątów za pomocą cyrkla i linijki
Wyznaczanie kąta 60°
Należy wykreślić dowolną półprostą k o początku w punkcie A, z którego to dowolną rozwartością cyrkla należy wyznaczyć punkt B. Następnie tą samą rozwartością cyrkla z punktu A oraz B zakreślić łuki, których przecięcie wyznaczy punkt C. Przez punkty C i A należy poprowadzić półprostą m. Kąt zawarty pomiędzy półprostymi k i m jest równy 60°.
Wyznaczanie kąta 30°
Kąt 30° można uzyskać poprzez wyznaczenie siecznej kąta 60°, a konstrukcje kąta 60° jak i siecznej są już znane.
Wyznaczanie kąta 120°
Konstrukcja kąta 120° jest bardzo podobna do konstrukcji kąta 60°. Narysujmy półprostą k o punkcie początkowym A, z którego to zakreślić należy dowolną rozwartością cyrkla łuk wyznaczający punkt B na półprostej k. Z punktów A i B tą samą rozwartością cyrkla co poprzednio zakreślić łuki, których punkty przecięcia wyznaczą półproste m i n. Kąt zawarty pomiędzy półprostymi m i n jest równy 120°.
Wyznaczanie kąta prostego
Na dowolnej prostej m należy obrać punkt A, z którego to dowolną rozwartością cyrkla należy wyznaczyć punkty B i C. Z tychże punktów dowolną rozwartością cyrkla należy zakreślić łuki, których punkty przecięcia D i E wyznaczają prostą k. Wszystkie kąty zawarte pomiędzy prostymi k i m są kątami prostymi.
Wyznaczanie kąta 45°
Kąt 45° można wyznaczyć wykorzystując konstrukcję kąta prostego i siecznej tak jak widać to na rysunku 7.